Aarlanderveen - Reeuwijk-Brug

Het beloofde vandaag een warme dag te worden, dus vroeg uit de veren-met de bus/trein/bus om om 8.50 uur al te starten waar ik zaterdag gebleven was. In tegenstelling tot het oorspronkelijke plan heb ik de route van vandaag ingekort, ik loop tot Reeuwijk-Brug i.p.v. tot Driebruggen. Belangrijkste reden is dat er in Driebruggen maar 1 x per 3 uur openbaar vervoer is. Ik loop dan wel bewust de Pelgrimsroute maar zoveel rust heb ik nog niet om max. drie uur te wachten. Het risico zit er dan in dat ik toch een horloge omdoe om constant op te letten of ik de bus wel haal. En dat is voor mij nu net niet de bedoeling.

De molenviergang in Aarlanderveen is de enige nog werkende molenviergang ter wereld. Hij bemaalt met windkracht de 494 hectaren van de drooggemaakte polder aan de westzijde van Aarlanderveen. De totale opvoerhoogte van de vier molens bedraagt ca. 4,75 meter. Molen 4 heeft een stalen vijzel. De andere 3 molens zijn uitgerust met ijzeren schepraderen. Molen 1 is de enige originele molen, de andere 3 zijn ooit door bliksem of brand getroffen. Molen 4 staat met opzet op enige afstand van de Oude Rijn, om te voorkomen dat de molenaar wind uit de wieken zou worden genomen door bomen en boerderijen. Ik herken dit wel. In Katwijk, waar ik gewerkt heb, moesten we ook rekening houden, bij de hoogte van een nieuwbouwcomplex, met een nabij gelegen molen. Voor de droogmaking van de plas lag hier een vaart, de scheepvaartverbinding tussen de Oude Rijn en de Aar. De kerk van Aarlanderveen gaf de turfvaart zijn naam.

De naam Zwammerdam is afgeleid van Svadenburgerdam. Graaf Floris V liet bij de Svadeborg een dam in de Rijn leggen. Dit leidde tot wateroverlast in de Stichtse polders en dus tot een confilct met de Utrechtse bisschop. Als compromis werd een opening in de dam aangebracht, met daaroverheen een wipbrug. Het noordelijke bruggenhoofd is nog te zien.

In de Romeinse tijd was de huidige Oude Rijn nog de hoofdstroom van de rivier. Twee eeuwen lang was het ook de noordgrens (limes) van het Romeinse Rijk. De Romeinen bouwden langs de rivier een reeks castella, legerkampen met rondom grachten en een aarden wal. Bovenop de wal stond een houten palissade. Bij Zwammerdam zijn de fundamenten van zo'n castellum teruggevonden. Aan de Oude Rijn heb ik mooie herinneringen. Tijdens mijn tijd in Katwijk heb ik veel vergaderd met burgemeester Van der Reijden en wethouders van (toen nog) de gemeente Valkenburg. De vergaderingen vonden plaats in het mooie gemeentehuis aan de Oude Rijn.

Rond Tempel en Reeuwijk vind je een waaierverkaveling. De kavels worden richting Oud-Bodegraven steeds smaller. De polder ligt ruim vijf meter beneden NAP.

Ik loop inmiddels in het Groene Hart. De Randstad bestaat uit een vrijwel gesloten kring van steden in Holland en Utrecht. Daarbinnen ligt het groene Hart, een opvallend groen en open middengebied. Luchtvaartpionier Albert Plesman geldt als de bedenker van de namen Groene Hart en Randstad. Vliegend boven het westen van Nederland zag hij 'een ring van steden aan de rand van een grote groene ruimte'. Het Groene Hart is een echt cultuurlandschap, door de mens gemaakt.

Vandaag liep ik nagenoeg de hele etappe tussen en over weilanden waarbij ik veel schapen en koeien passeerde en over hekken moest klimmen. Het was een hele warme dag. Ik heb 16 km gelopen, totaal tot nu 63 km.